LỜI MỞ ĐẦU
Sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là một trong những yêu cầu bức thiết được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm trong tiến trình đổi mới kinh tế hiện nay. Thực tiễn hoạt động của DNNN tại Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua cho thấy, mặc dù được xác định giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, nhưng hiệu quả hoạt động của nhiều DNNN vẫn còn thấp, tồn tại nhiều bất cập và hạn chế.
DNNN được Nhà nước ưu tiên nguồn vốn lớn từ ngân sách, có đội ngũ cán bộ quản lý được đào tạo bài bản, và giữ vai trò chủ lực trong nhiều ngành, lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế như dầu khí, điện lực, viễn thông, vận tải, khai khoáng, ngân hàng, bảo hiểm,… Tuy nhiên, phần lớn các DNNN vẫn chưa phát huy được vai trò đầu tàu, chưa thực sự trở thành lực lượng nòng cốt để kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo. Một bộ phận DNNN hoạt động kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, gây lãng phí nguồn lực xã hội và tổn thất tài sản công. Nhiều vụ việc tham nhũng nghiêm trọng trong thời gian qua cũng có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp tới hoạt động của DNNN.
Chính vì vậy, việc sắp xếp, đổi mới DNNN luôn được xem là nhiệm vụ trọng tâm trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh hội nhập khu vực và quốc tế, yêu cầu đổi mới DNNN càng trở nên cấp thiết. Một trong những giải pháp quan trọng, mang tính đột phá đã và đang được thực hiện để nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN chính là cổ phần hoá.
Quá trình cổ phần hoá DNNN ở nước ta được triển khai từ cách đây hơn 15 năm, ban đầu theo hướng thử nghiệm, sau đó được mở rộng và triển khai trên phạm vi cả nước. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp sau cổ phần hoá đã có những chuyển biến tích cực, hiệu quả sản xuất – kinh doanh được nâng cao rõ rệt. Tuy nhiên, tốc độ và quy mô cổ phần hoá vẫn chưa đạt yêu cầu đề ra, nhiều vướng mắc về cơ chế, chính sách, và thực tiễn tổ chức thực hiện vẫn còn tồn tại.
Trước những yêu cầu mới của quá trình phát triển đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế, việc tiếp tục nghiên cứu, đánh giá quá trình cổ phần hoá DNNN, chỉ ra những tồn tại, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm đẩy nhanh tiến trình này là điều hết sức cần thiết.
Xuất phát từ nhận thức đó, em chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm tiếp tục đẩy mạnh quá trình cổ phần hoá trong một bộ phận doanh nghiệp nhà nước ở nước ta trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài nghiên cứu môn học Kinh tế chính trị. Thông qua việc thực hiện đề tài, em mong muốn hiểu sâu hơn về quá trình cổ phần hoá DNNN ở nước ta, từ đó nhận thức được rõ hơn trách nhiệm của bản thân trong việc góp phần thúc đẩy công cuộc đổi mới nền kinh tế nước nhà.