MỤC LỤC
MỞ ĐẦU …………………………………………………………………………………………………… 1
CHƯƠNG 1. MẠNG TÙY BIẾN DI ĐỘNG VÀ VẤN ĐỀ BẢO MẬT …………. 3
1.1. Mạng không dây ………………………………………………………………………………… 3
1.1.1. Giới thiệu mạng không dây ……………………………………………………………… 3
1.1.2. Phân loại mạng không dây ………………………………………………………………. 3
1.1.2.1. Phân loại theo qui mô triển khai mạng ……………………………………….. 3
1.1.2.2. Phân loại theo sự di động của các thiết bị di động trong mạng ………. 5
1.1.3. Mô hình mạng không dây ……………………………………………………………….. 6
1.1.3.1. Mô hình mạng độc lập (IBSS) …………………………………………………… 6
1.1.3.2. Mô hình mạng cơ sở (BSS) ………………………………………………………. 7
1.1.3.3. Mô hình mạng mở rộng (ESS) ghép nối các BSS thành mạng lớn
được gọi là ESS ………………………………………………………………………………….. 7
1.1.4. Đặc điểm mạng không dây ……………………………………………………………… 9
1.2. Mạng tùy biến di động – MANET ………………………………………………………. 9
1.2.1. Giới thiệu mạng tùy biến di động …………………………………………………….. 9
1.2.2. Ứng dụng mạng MANET ……………………………………………………………… 10
1.2.3. Các đặc điểm mạng MANET …………………………………………………………. 12
1.3. Các vấn đề quan trọng phải nghiên cứu, giải quyết đối với mạng
MANET …………………………………………………………………………………………………. 13
1.3.1. Vấn đề định tuyến trong mạng MANET …………………………………………. 13
1.3.2. Vấn đề bảo mật trong mạng MANET ……………………………………………… 14
1.3.2.1. Table Driven Routing Protocols ………………………………………………. 15
1.3.2.2. Giao thức định tuyến theo yêu cầu …………………………………………… 15
CHƯƠNG 2. TẤN CÔNG LỖ ĐEN TRONG GIAO THỨC ĐỊNH TUYẾN
AODV VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÒNG CHỐNG ………………………………… 16
2.1. Giao thức định tuyến AODV ……………………………………………………………. 16
2.1.1. Cơ chế tạo thông tin định tuyến (route discovery) …………………………… 16
2.1.2. Cơ chế duy trì thông tin định tuyến (Route Maintenance) …………………. 18
2.2. Lỗ hổng bảo mật và một số kiểu tấn công giao thức định tuyến AODV 19
2.2.1. Lỗ hổng bảo mật trong giao thức định tuyến AODV ………………………… 19
2.2.2. Một số kiểu tấn công vào giao thức AODV …………………………………….. 19
2.2.2.1. Hình thức tấn công lỗ đen trong giao thức định tuyến AODV …….. 19
2.2.2.2. Các kiểu tấn công khác …………………………………………………………… 20
2.3. Một số giải pháp chống tấn công lỗ đen trong giao thức AODV …………. 21
2.3.1. Giao thức bảo mật ids-AODV ……………………………………………………….. 21
2.3.1.1 Ý tưởng giao thức …………………………………………………………………… 21
2.3.1.2. Cài đặt ids-AODV trên NS-2 …………………………………………………… 23
2.3.2. Giao thức định tuyến ngược PHR-AODV ……………………………………….. 23
2.3.2.1. Ý tưởng giao thức ………………………………………………………………….. 23
2.3.2.2. Cài đặt giao thức phr-AODV trên NS2 …………………………………….. 23
2.4. Đề xuất cải tiến giao thức bảo mật idsAODV …………………………………… 23
2.4.1. Ý tưởng ………………………………………………………………………………………. 23
2.4.2. Cải tiến ids-AODV 1 ……………………………………………………………………. 24
2.4.3. Cải tiến ids-AODV 2 ……………………………………………………………………. 24
2.4.4. Cài đặt giao thức cải tiến ids-AODV ………………………………………………. 25
2.5. Đề xuất cải tiến giao thức bảo mật PHR-AODV……………………………….. 25
2.5.1. Ý tưởng ………………………………………………………………………………………. 25
2.5.2 Cải tiến phr-AODV ……………………………………………………………………….. 25
2.6 Tổng kết chƣơng 2 ………………………………………………………………………………. 25
CHƯƠNG 3. ĐÁNH GIÁ BẰNG MÔ PHỎNG CÁC ĐỀ XUẤT CHỐNG
TẤN CÔNG KIỂU LỖ ĐEN VÀO GIAO THỨC AODV ………………………….. 26
3.1. Cài đặt mô phỏng AODV và chống tấn công kiểu lỗ đen vào AODV ….. 26
3.1.1. Giới thiệu bộ lập lịch sự kiện NS-2 ………………………………………………… 26
3.1.2. Mô phỏng không dây ……………………………………………………………………. 27
3.1.3. Tổng quan quá trình mô phỏng ………………………………………………………. 28
3.1.4. Cách thức viết giao thức định tuyến mở rộng trong NS2 …………………… 28
3.1.5 Thực hiện giao thức tấn công blackhole AODV ……………………………….. 29
3.1.6 Mô phỏng tấn công và chống tấn công với ngôn ngữ kịch bản tcl ……….. 30
3.2. Đánh giá hiệu quả chống tấn công kiểu lỗ đen của giao thức idsAODV 31
3.2.1 Các độ đo hiệu năng ………………………………………………………………………. 31
3.2.2 Kịch bản và cấu hình mô phỏng ……………………………………………………… 31
3.2.3 Kết quả mô phỏng …………………………………………………………………………. 32
3.3. Đánh giá hiệu quả chống tấn công kiểu lỗ đen của giao thức PHR
AODV ……………………………………………………………………………………………………. 34
3.3.1 Các độ đo hiệu năng ………………………………………………………………………. 34
3.3.2 Kịch bản và cấu hình mô phỏng ……………………………………………………… 34
3.3.3 Kết quả mô phỏng …………………………………………………………………………. 35
3.4. Tổng kết chƣơng 3 ……………………………………………………………………………. 39
KẾT LUẬN VÀ HƢỚNG PHÁT TRIỂN ………………………………………………….. 41
1. Kết luận ……………………………………………………………………………………………. 41
2. Hướng phát triển của luận văn …………………………………………………………. 41
TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………………………………………… 42
PHỤ LỤC CÀI ĐẶT CÁC GIAO THỨC ………………………………………………….. 44