MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ………………………………………………………………………………… i
LỜI CẢM ƠN …………………………………………………………………………………….. ii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU ………………………….. vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ……………………………………………………. viii
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ……………………………. ix
LỜI MỞ ĐẦU …………………………………………………………………………………….. 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ………………………………………………………………. 1
2. Tình hình nghiên cứu …………………………………………………………………… 2
2.1. Các nghiên cứu của nước ngoài liên quan đến đề tài …………………… 2
2.2. Các nghiên cứu ở trong nước ……………………………………………………… 2
3. Mục đích nghiên cứu ……………………………………………………………………. 4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu …………………………………………………………………… 4
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu …………………………………………………. 4
5.1. Đối tượng nghiên cứu ………………………………………………………………… 4
5.2. Phạm vi nghiên cứu …………………………………………………………………… 5
6. Phương pháp nghiên cứu……………………………………………………………… 5
7. Kết cấu của Luận văn ………………………………………………………………….. 6
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ PHÁP LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT
BUỘC ………………………………………………………………………………………………… 7
1.1. Khái quát về bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………………………………. 7
1.1.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội bắt buộc …………………………………………. 7
1.1.2. Đặc trưng cơ bản của bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………………… 7
1.1.3. Hệ thống các chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………………….. 8
1.1.4. Đặc điểm của hệ thống chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc ……………. 9
1.2. Nội dung của pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………… 10
1.2.1. Đối tượng áp dụng ………………………………………………………………… 10
1.2.2. Nguồn hình thành quỹ bảo hiểm xã hội ………………………………….. 10
1.2.3. Công tác thu bảo hiểm xã hội …………………………………………………. 11
1.2.4. Một số chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………………………….. 16
1.2.5. Công tác chi bảo hiểm xã hội …………………………………………………. 18
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm
xã hội bắt buộc ………………………………………………………………………………. 24
1.3.1. Chính sách của Nhà nước ……………………………………………………… 24
1.3.2. Điều kiện kinh tế – xã hội ………………………………………………………. 25
1.3.3. Công tác tuyên truyền ……………………………………………………………. 25
1.3.4. Công tác kiểm tra, giám sát ……………………………………………………. 26
1.3.5. Ý thức pháp luật của người lao động và người sử dụng lao động 26
1.4. Kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc của
một số nước và bài học kinh nghiệm ………………………………………………. 26
1.4.1. Kinh nghiệm hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc của
một số nước …………………………………………………………………………………… 26
1.4.2. Đánh giá về việc hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc
ở các nước ……………………………………………………………………………………… 30
Kết luận chương 1 …………………………………………………………………………. 31
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI
BẮT BUỘC Ở VIỆT NAM VÀ THỰC TIỄN TẠI TỈNH QUẢNG NINH32
2.1. Phân tích thực trạng các quy định của pháp luật về bảo hiểm xã
hội bắt buộc ở Việt Nam ………………………………………………………………… 32
2.1.1. Quy định về thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ………………………………. 32
2.1.2. quy định về các chế độ BHXH bắt buộc ………………………………….. 35
2.1.3. Quy định về chi bảo hiểm xã hội …………………………………………….. 40
2.2. Thực tiễn áp dụng các quy định của bảo hiểm xã hội bắt buộc ở
tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2014-2018 …………………………………………….. 41
2.2.1. Giới thiệu chung về bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ninh …………….. 41
2.2.2. Công tác thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại tỉnh Quảng Ninh …….. 42
2.2.3. Các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc ở tỉnh Quảng
Ninh ……………………………………………………………………………………………… 47
2.2.4. Công tác giải quyết chế độ chính sách BHXH ở tỉnh Quảng Ninh
……………………………………………………………………………………………………… 47
2.3. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến việc hoàn thiện pháp luật về
bảo hiểm xã hội bắt buộc ở Việt Nam …………………………………………….. 53
2.3.1. Chính sách của Nhà nước ……………………………………………………… 53
2.3.2. Điều kiện kinh tế – xã hội ………………………………………………………. 54
2.3.3. Công tác tuyên truyền ……………………………………………………………. 54
2.3.4. Công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát …………………………………….. 55
2.3.5. Ý thức pháp luật của NLĐ và người sử dụng lao động …………….. 55
2.4. Đánh giá chung về thực trạng pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt
buộc ở Việt Nam ……………………………………………………………………………. 55
2.4.1. Các mặt tích cực ……………………………………………………………………. 55
2.4.2. Các mặt hạn chế ……………………………………………………………………. 57
2.4.3. Nguyên nhân ………………………………………………………………………… 59
Kết luận chương 2 …………………………………………………………………………. 60
CHƯƠNG 3 CÁC GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT
VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC Ở VIỆT NAM ………………………… 61
3.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc
……………………………………………………………………………………………………… 61
3.2. Định hướng nhằm hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt
buộc ở Việt Nam ……………………………………………………………………………. 61
3.3. Các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã
hội bắt buộc ở Việt Nam ………………………………………………………………… 63
3.3.1. Hoàn thiện hệ thống bảo hiểm xã hội đồng bộ, đa dạng, chất lượng
……………………………………………………………………………………………………… 63
3.3.2. Một số giải pháp về tuyên truyên, và cải cách hành chính trong
lĩnh vực bảo hiểm xã hội…………………………………………………………………. 66
3.3.3. Hoàn thiện pháp luật về bảo hiểm xã hội ………………………………… 70
3.3.4. Hoàn thiện về chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc ở Việt Nam
dựa trên nguồn tài chính hình thành và phân bổ quỹ bảo hiểm xã hội . 73
3.4. Một số kiến nghị ……………………………………………………………………… 78
3.4.1. Kiến nghị với cơ quan Quản lý Nhà nước ……………………………….. 78
3.4.2. Kiến nghị với Bảo hiểm xã hội Việt Nam ………………………………… 81
3.4.3. Kiến nghị với Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng
Ninh ……………………………………………………………………………………………… 84
3.4.4. Kiến nghị đối với Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Ninh ……………….. 86
Kết luận chương 3 …………………………………………………………………………. 88
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………………. 89
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………………….. 91